Αναζήτηση
Δέσποινα Λιμνιωτάκη, Ψυχολόγος MSc
Ημέρα κατά του Σχολικού Εκφοβισμού (bullying)
Το θέμα που με προσκαλούν συχνότερα στα σχολεία να αναπτύξω είναι αυτό της βίας και του σχολικού εκφοβισμού.
Ο περισσότερος κόσμος το αντιμετωπίζει ως κάτι ξένο ως προς αυτόν, κάτι που δεν θα άγγιζε ποτέ το σπίτι, την οικογένεια ή το παιδί του αλλά αφορά σε κάποιους άλλους. Φυσικά, αυτή η εντύπωση απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Τα σημερινά παιδιά είναι θυμωμένα. Ο θυμός είναι μια αντίδραση που εξαπλώνεται από γενιά σε γενιά και βασίζεται στο φόβο: παρακολουθώντας τους ανθρώπους να αντιδρούν βίαια και σπασμωδικά, ένα νεαρό άτομο μπορεί κάλλιστα να μάθει να θυμώνει, εφόσον θεωρήσει πως ο θυμός του εξυπηρετεί κάποιους σκοπούς και, κατά συνέπεια, το ίδιο. Ο φόβος και ο θυμός που δυστυχώς πλεονάζουν μέσα σε κάθε μικρή ή μεγαλύτερη κοινωνική ομάδα, είναι η βάση της βίας που εκδηλώνεται από τα σχολικά χρόνια.
Από πού ξεκινάει όμως το κακό; Γιατί τόσα πολλά παιδιά στις μέρες μας αντιδρούν βίαια; Ας ρίξουμε μια ματιά στο ρόλο που έχει αναλάβει η οικογένεια, στις ελλείψεις του σχολείου και στην ανοχή των κοινωνικών ομάδων μέσα στις οποίες μεγαλώνουμε κι εξελισσόμαστε. Το bullying γεννιέται και πεθαίνει μέσα από αυτά.
Η σημερινή κοινωνία βγάζει προς τα έξω μια προτίμηση για τη βία, μέσα από το διαδίκτυο, τις ταινίες, τα βιβλία, την τηλεόραση. Οι εικόνες που κυριαρχούν είναι αυτές του πολέμου, των φυλετικών διακρίσεων, της βίας ως απόδειξης ‘σκληρότητας’ και ‘ανδρισμού’ ή, ακόμη χειρότερα, της βίας ως ‘λαϊκής ετυμηγορίας’. Είμαστε εθισμένοι στην ωμότητα και τη φρίκη σε σημείο που λίγα πράγματα να μας σοκάρουν πια. Η υπερέκθεση σε τέτοιες συμπεριφορές ενθαρρύνει την αναπαραγωγή και τον πολλαπλασιασμό τους, μέσα κι έξω από το σπίτι.
Η αποξένωση, τα υλικά αγαθά που έχουν υποκαταστήσει τις ανθρώπινες σχέσεις και η υπεραπασχόληση που δεν μας επιτρέπει να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά ο ένας με τον άλλο, αφήνουν τα παιδιά μας στη μοίρα τους. Ανεξέλεγκτα, τα παιδιά στρέφονται για υποκατάστατα ευτυχίας σε ομάδες και κοινότητες έξω από το σπίτι, ομάδες μέσα στις οποίες θα δημιουργήσουν έναν εναλλακτικό κόσμο που θα τους χαρίσει το «κύρος», την ασφάλεια και την αποδοχή που τους λείπουν.
Ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί από μεμονωμένα άτομα ή ομάδες παιδιών που επαναλαμβανόμενα ασκούν σωματική, συναισθηματική ή λεκτική βία προς συμμαθητές και συνομηλίκους.
Το bullying είναι μια πολύ σοβαρή, παραβατική πράξη, ένα διαστρεβλωμένο παιχνίδι δύναμης και εξουσίας που απαιτεί προσεκτικό χειρισμό και αντιμετώπιση από επαγγελματίες της ψυχικής υγείας. Η άσκησή του μπορεί να περιλαμβάνει: