The Care Economy Project: Αλλάζοντας την Οικονομία μέσα από Ανθρωποδίκτυα

Η φτώχεια είναι πολύ περισσότερο από μια λέξη.

Είναι ένα κολλητικό σύνδρομο που προσβάλλει τις κοινωνίες οι οποίες εφαρμόζουν εργαστηριακές μεθόδους και οικονομικά μέτρα με προτεραιότητα τις αγορές και όχι τον άνθρωπο.

Είναι μια διαδικασία με χαρακτηριστικά χιονοστιβάδας, που δεν οδηγεί μόνο σε υλικές απώλειες αλλά κυρίως στο χάσιμο ανθρώπινων πόρων και ψυχολογικών αποθεμάτων, των στοιχείων δηλαδή που κάτω από φυσιολογικές συνθήκες διατηρούν το λαό ενωμένο, δυνατό και ελεύθερο να δημιουργήσει. Η προσωπική αξία εκμηδενίζεται, τα φυσικά και ανθρωπογενή αποθέματα λιγοστεύουν, συσσωρεύεται χρόνιος θυμός και ματαίωση: η αίσθηση ότι τίποτα δεν πρόκειται να βελτιωθεί όσο και να προσπαθεί κανείς.

Έχουμε χάσει την ταυτότητά μας ως μέλη μιας ενωμένης κοινότητας, ως πολίτες και ως άνθρωποι με ικανότητες και όνειρα. Αυτά δεν πρόκειται να μας επιστραφούν με ένα μαγικό ραβδάκι, μόνο με ένα μαγικό γύρισμα της νοοτροπίας.

Μετά από οκτώ βαρβάτα χρόνια οικονομικής ύφεσης και πολλά άλλα φθίνουσας πορείας της οικονομίας, οι κυβερνήσεις αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα χάραξης ενός αναπτυξιακού πλάνου που θα ορίζει με σαφείς προτάσεις ως προς τη διαχείρισή τους, τα προβλημάτων διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων - ιδιαίτερα εκείνων που έχουν χτυπηθεί ανελέητα από τις προηγούμενες πολιτικές τους επιλογές.

Σήμερα, συζητάμε για ένα οικονομικό σύστημα που θα έχει τη φροντίδα των τοπικών κοινοτήτων στον πυρήνα του και θα λειτουργεί εκπαιδευτικά και υποστηρικτικά προς τους πολίτες. Προσανατολισμένο σε τέσσερις πυλώνες ανάπτυξης (αναδιάρθρωση του συστήματος υγείας και του κλάδου παροχής υπηρεσιών, ενσωμάτωση των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, προστασία των οικογενειακών δομών, βιώσιμη ανάπτυξη) έχει ως επιμέρους στόχους:

• να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας με ταυτόχρονη εξοικείωση των νέων σε νέα αντικείμενα απασχόλησης, προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες, τις δεξιότητες και τα ταλέντα τους

• να χρησιμοποιηθούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ομάδων προς όφελος των τοπικών κοινωνιών (διαπολιτισμική εκπαίδευση και αγωγή)

• να προστατευτεί ο θεσμός της οικογένειας, μέσα από πρακτικές που διασφαλίζουν κοινωνική συνοχή και βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης - η έννοια της οικογένειας διευρύνεται για να ενσωματώσει την ανάγκη της αδελφοποίησης των λαών, της αναγνώρισης της διαφορετικότητας και της εξασφάλισης σταθερού περιβάλλοντος ανάπτυξης

• να ενισχυθούν περιφερειακές δομές για τη λήψη αποφάσεων μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες

• να προστατευτεί το περιβάλλον, να ενθαρρυνθεί η οικολογική διαχείριση των πλουτοπαραγωγικών πηγών, πράγμα που επιπλέον θα βοηθήσει την συγκράτηση του πληθυσμού στον τόπο καταγωγής του και θα αποσυμφορήσει τα αστικά κέντρα

• να τονιστεί η σπουδαιότητα της δημιουργίας ευκαιριών για όλους και του σεβασμού των δικαιωμάτων ατόμων και ομάδων

Δεν μιλάμε για εναλλακτική μορφή διακυβέρνησης, αλλά για αλλαγές στο ρόλο των πολιτικών αρχηγών και των αυριανών ηγετών της Ευρώπης. Το να καταφέρουμε να ανακτήσουμε σταδιακά τη χαμένη εμπιστοσύνη, είναι πολυτιμότερο οποιασδήποτε έξωθεν παρέμβασης.

Η γνωριμία με τις αδυναμίες μας και η προσπάθεια να γεφυρώσουμε το κενό που μας κρατάει μακριά τον έναν από τον άλλο, θα γίνει το εφαλτήριο για ουσιαστικές αλλαγές. Ο τρόπος που ζούμε σήμερα - και όχι το οποιοδήποτε σχεδιαστικό πλάνο σε χαρτί που δεν μπορούμε να μεταφράσουμε σε κάτι χειροπιαστό - θα μας δώσει τη λύση για το πώς πρέπει να προχωρήσουμε στο μέλλον. Μια νέα οικονομία συνεργασίας και αλληλοϋποστήριξης γεννιέται και οφείλουμε να πάρουμε θέση δίπλα της.

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό arriton.gr την 1η Απριλίου του 2014. Εικόνα: Tree of Life Village Mermaid by Sandra Silberzweig).