Τι είναι επαγγελματικός προσανατολισμός;
Επειδή ο επαγγελματικός προσανατολισμός αποτελεί πεδίο εφαρμογής πολλών επιστημών (παιδαγωγικής, ψυχολογίας, οικονομίας, κοινωνιολογίας), είναι αρκετά δύσκολο για έναν επαγγελματία του χώρου να σταθεί σε μία μόνο από τις διαστάσεις του πεδίου αυτού. Η επαγγελματική συμβουλευτική είναι πολυδιάστατη και αφορά σε μια διαδικασία προσωπικής ανάπτυξης ενός ατόμου, έτσι ώστε αυτό να καταστεί ικανό να μπορεί να επιλέξει μόνο του και με πλήρη επίγνωση των δυνατοτήτων του αλλά και των συνεπειών της απόφασής του, την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει στο επάγγελμα και κατ’επέκταση στην υπόλοιπη ζωή του (μια και οι επαγγελματικές επιλογές καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό όλη μας τη ζωή). Μέσα από αυτή τη διαδικασία, το άτομο επίσης μαθαίνει τεχνικές που θα το βοηθήσουν στην εξεύρεση εργασίας καθώς και στην προσαρμογή στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει πολυμορφία απόψεων σχετικά με τον ορισμό του επαγγελματικού προσανατολισμού, αλλά και σε σχέση με τους σκοπούς του. Κάποιοι δίνουν προτεραιότητα στην ανθρώπινη προσωπικότητα και στη δυναμική της. Αναφέρονται δηλαδή στο κατά πόσο το άτομο μπορεί να βρει εσωτερική πληρότητα μέσα από το επάγγελμα. Άλλοι, δίνουν έμφαση στην εξασφάλιση της κοινωνικής ισορροπίας και την αρμονική κατανομή του εργατικού δυναμικού, ώστε να ικανοποιούνται οι κοινωνικο-οικονομικές ανάγκες σε προσωπικό. Τέλος, άλλοι ακολουθούν μια μέση οδό. Σε κάθε περίπτωση, υπερτερεί η άποψη ότι επίκεντρο του θεσμού αποτελεί το άτομο, αυτό όμως εξετάζεται σε σχέση με το κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο που το εμπεριέχει.
Πιο συγκεκριμένα, η επαγγελματική συμβουλευτική βοηθά τα άτομα:
Να γνωρίσουν τον εαυτό τους, συνειδητοποιώντας τα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες, τις αδυναμίες, αλλά και τις αξίες τους.
Να γνωρίσουν το χώρο εκπαίδευσης και τις τάσεις στην αγορά εργασίας καθώς και τις εκπαιδευτικές-επαγγελματικές ευκαιρίες που προσφέρονται.
Να αναπτύξουν δεξιότητες που θα τους βοηθήσουν στην εξεύρεση λύσεων και στην λήψη αποφάσεων.
Να ενταχθούν ομαλά στο χώρο εργασίας.
Να λάβουν ικανοποίηση μέσα από την επαγγελματική δραστηριότητα, αφού θα έχουν επιλέξει κάτι που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες τους.